Op dinsdag 14 oktober 2025 is er een lezing door Rudy Swennen (KU Leuven) over Pb-Zn mineralisatie in het Oosten van België, de mijngeschiedenis, het onafhankelijke landje “Freistaat Neutral Moresnet”, en de huidige vervuilingsproblematiek.

Het grensgebied in het oosten van België nabij de steden Plombières (Bleyberg) en La Calamine (Altenberg) heeft een lange geologisch interessante geschiedenis vanwege belangrijke zink- en lood-ertsvoorkomens. Eén van de belangrijkste is die van “La Calamine”, waarvan reeds in 1344 melding gemaakt werd. Men heeft daar vooral smithsoniet, willemiet en zink-houdende klei uitgebaat. Alles kwam daar in een stroomversnelling met de aanvraag van een concessie door de Luikse lr. Dony, die een nieuwe zink extractiemethode had ontwikkeld. Het gebied was economisch zo interessant, dat na het opstellen van het verdrag van Wenen (na de val van Napoleon) meer dan 100 jaar het onafhankelijke landje “Freistaat Neutral Moresnet” heeft bestaan, met tal van speciale situaties. Andere belangrijke ertsafzettingen, voornamelijk bestaande uit galeniet en sfaleriet (dus sulfiden), werden ontdekt en uitgebaat in Plombières, Smalgraf, Fossey, enz. De meeste van deze ondergrondse mijnuitbatingen werden stopgezet in de jaren 1920-1925. Er werd echter recent een nieuw economisch interessant ertslichaam ontdekt te Plombières, dat thans voor enige controverse zorgt in de regio. Een andere controverse betreft de vervuilingsproblematiek van de resterende storthopen. Recent onderzoek heeft aangetoond dat er zich wel degelijk op talrijke plaatsen situaties voordoen die schadelijk zijn voor de gezondheid, en waarvan menig bewoner zich onvoldoende bewust is. Bovendien wordt een deel van de vervuilde sedimenten via de Geul stroomafwaarts getransporteerd naar Nederland, hetgeen ook geen gezonde situatie is.

Bijeenkomsten van de Geologische Vereniging Zuid-Limburg worden gehouden op de tweede DINSDAG van de maand en beginnen om 19.30 uur in het Museum Valkenburg, deur links onder naast de hoofdingang.

Ook niet-leden zijn van harte welkom. Heeft u vragen over de geologische vereniging, excursies, boeken, tijdschriften, mineralen, gesteenten en/of fossielen, kom dan eens naar de bijeenkomsten.